Səhmdarların hüquqları:

• Cəmiyyətin idarə edilməsində Mülki Məcəllə, digər qanunvericiliklə və cəmiyyətin nizamnaməsi ilə müəyyən edilmiş qaydada iştirak etmək, onun idarəetmə və icra orqanlarına seçmək və seçilmək;
• Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada, cəmiyyətin fəaliyyətinə dair məlumatlar almaq, ildə bir dəfə onun illik hesabatı və maliyyə hesabatlarıilə tanış olmaq;
• Cəmiyyətin səhmdarlarının ümumi yığıncağının çağırılmasını tələb etmək;
• Cəmiyyətin səhmdarlarının ümumi yığıncağının gündəliyində dəyişikliklərin edilməsinivə gündəliyə yeni müzakirə mövzularının əlavə olunmasını tələb etmək;
• Cəmiyyətin səhmdarlarının ümumi yığıncağında səsvermə hüququ ilə iştirak etmək(Mülki Məcəllənin 49-1.2-ci və 49-1.3-cü maddələrində nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla) və onun protokolunun surətini tələb etmək;
• Cəmiyyətin fəaliyyətinin təftiş komissiyası və ya auditor tərəfindən yoxlanılmasını tələb etmək;
• Cəmiyyətin xalis mənfəətindən dividend almaq;
• Cəmiyyətin nizamnaməsində nəzərdə tutulmuş halda, səhmdar ümumi yığıncağın gündəliyində olan məsələyə münasibətini dəqiq və şərtsiz bildirməklə (lehinə, əleyhinə, bitərəf), imzası qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada (notarial və sair) təsdiq edilməklə, yazılı sənəd vasitəsi ilə səsvermədə qiyabi iştirak etmək;
• Səhmdarların ümumi yığıncağının qərarından məhkəməyə şikayət etmək hüququ;
• Cəmiyyətin fəaliyyətinə xitam verildikdə, cəmiyyətin kreditorlarının tələbləri yerinə yetirildikdən, hesablanmış, lakin ödənilməmiş dividendlər, habelə imtiyazlı səhmlərin ləğvetmə dəyəri ödənildikdən sonra cəmiyyətin yerdə qalan əmlakının müəyyən hissəsini almaq;
• İcra orqanının və direktorlar şurasının (müşahidə şurasının) üzvlərinin səhlənkarlığına və səhmdar cəmiyyətə qəsdən vurduğu zərərə görə məsuliyyətə cəlb edilməsini tələb etmək;
• Cəmiyyətin səhmlərinin satışı prosesində iştirak etmək;
• Bağlanmış əqd nəticəsində cəmiyyətə və ya səhmdarlara dəyən zərərin və bununla bağlı məsrəflərin ödənilməsi barədə məhkəməyə və ya digər səlahiyyətli quruma müraciət etmək;
• Bağlanacaq əqdlərin (aidiyyəti şəxslərlə əqdlərin və xüsusi əhəmiyyətli əqdlərin) əlavələri ilə tanış olmaq;
• Mülki Məcəllənin 49.4-cü maddəsində nəzərdə tutulan hallar baş verdikdə və ya bu halların baş verməsinə dair əsaslı şübhələr olduqda, hüquqi şəxsin nizamnamə kapitalında ən azı 10 faiz paya (səhmə) malik olan iştirakçısı (iştirakçıları) hüquqi şəxs adından çıxış edən şəxsdən, o cümlədən hüquqi şəxsin idarəetmə orqanlarında (müşahidə (direktorlar) şurası, icra orqanı) təmsil olunan hər hansı şəxsdən hüquqi şəxsdə olan və həmin hallarla bağlı bütün sənədlərə (konkret sənəd göstərilmədən) və ya məlumatlara baxış keçirmək məqsədi ilə həmin sənədləri (məlumatları) tələb etmək;
• Mülki Məcəllədə və səhmdar cəmiyyətinin nizamnaməsində nəzərdə tutulmuş digər hüquqlara malik olmaq.

Qiymətli kağızlar bazarında investorların hüquqlarının pozulmasına və ya qanunsuz olaraq hər hansı şəkildə məhdudlaşdırılmasına görə vəzifəli və hüquqi şəxslər İnzibati Xətalar Məcəlləsinə uyğun olaraq məsuliyyət daşıyırlar.

Səhmdarların vəzifələri:

• Qanuna və (və ya) nizamnaməyə əsasən kommersiya sirri və ya məxfi hesab olunan məlumatları üçüncü şəxslərə açıqlamamaq;
• Səhmdarların reyestrində ona dair daxil edilmiş məlumatların dəyişilməsi barədə mərkəzi depozitara on təqvim günü ərzində yazılı bildiriş vermək;
• Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş başqa vəzifələri yerinə yetirmək.

Emitentlər “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Qanunun (Qanun) 75-ci maddəsi ilə nəzərdə tutulan hesabatları Mərkəzi Banka təqdim edilməklə ictimaiyyətə açıqlamalıdır. Emitentin illik hesabatı ilin nəticələri üzrə hazırlanır, onun ali idarəetmə orqanı tərəfindən təsdiq edilməklə Mərkəzi Banka təqdim edilir və Qanunun 75.5-ci maddəsi ilə müəyyən edilmiş qaydada Mərkəzi Bank həmin hesabatların açıqlanmasının dayandırılması haqqında göstəriş vermədikdə, onlar ictimaiyyətə açıqlanmalı və həmin hesabatın növbəti beş il ərzində ictimaiyyət üçün açıq olması təmin edilməlidir.

Emitentlərin illik hesabatında aşağıdakılar öz əksini tapmalıdır:

• maliyyə hesabatları və onun yoxlanılması üzrə kənar auditor rəyi;
• idarəetmə hesabatı.

İllik və yarımillik hesabat emitent tərəfindən təsdiq edildiyi tarixdən etibarən 10 gündən gec olmayaraq Mərkəzi Banka təqdim edilməlidir. İllik və yarımillik hesabatlar Qanunun 75.12-ci maddəsində müəyyən edilmiş tələblərə uyğun olmadıqda, yaxud özündə təhrif edilmiş məlumatlar əks etdirdikdə, təqdim edildiyi tarixdən etibarən 15 iş günü müddətində Mərkəzi Bank həmin nöqsanların aradan qaldırılmasını və hesabatların açıqlanmasının dayandırılmasını emitentdən yazılı surətdə tələb edir.

Emitentin maliyyə hesabatları “Mühasibat uçotu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq tərtib edilərək auditor rəyi ilə təsdiq edilir, idarəetmə hesabatına dair tələblər isə “Emitentin idarəetmə hesabatlarına dair tələblər haqqında Qaydalar” ilə müəyyən edilir.

Açıq səhmdar cəmiyyəti illik hesabatını və maliyyə hesabatlarını (mikro və kiçik sahibkarlıq subyektləri istisna olmaqla), habelə Mülki Məcəllənin 99.2-ci maddəsində müəyyən olunan məlumatları hamının tanış olması üçün hər il dərc etməyə borcludur.

Qanunun 75.5-ci maddəsi ilə müəyyən edilmiş müddət ərzində illik və yarımillik hesabatın açıqlanmasının dayandırılması Mərkəzi Bank tərəfindən tələb edilmədikdə, emitent illik və yarımillik hesabatında olan məlumatların Mərkəzi Banka təqdim edildiyi tarixdən etibarən 30 gün ərzində öz internet səhifəsində (olduqda) və mediada açıqlanmasını təmin etməlidir. Əlavə olaraq, emitentlərin məlumatları açıqlamasına dair digər tələblər Qanunun 76-cı və 77-ci maddələrində nəzərdə tutulur.

Qiymətli kağızlar bazarında emitentlər tərəfindən Qanunda nəzərdə tutulmuş hesabatın və ya digər məlumatların Mərkəzi Banka təqdim edilməsindən yayınmağa və ya imtina edilməsinə, yaxud təhrif edilmiş məlumatın verilməsi və ya onların təqdim edilməsi müddətinin pozulmasına görə İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 421-ci maddəsinə uyğun olaraq vəzifəli şəxslər altı yüz manatdan yeddi yüz manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər min manatdan min beş yüz manatadək məbləğdə cərimə edilir.

Aşağıda 03.02.2016-cı il tarixli “Emitentin idarəetmə hesabatlarına dair tələblər haqqında Qaydalar”ın təsdiq edilməsi barədə Qərarın və Emitentlər tərəfindən təqdim edilməli olan məlumatların yerləşdirilməsi nəzərdə tutulur. Emitentlər bu başlığa kliklədikdə aşağıdakı həmin qanunvericilik aktının pdf versiyası ilə tanış ola biləcək və müvafiq olaraq word formatında olan sənədə daxil olmaqla idarəetmə hesabatına dair məlumatlara nəzər sala biləcəklər.

#asset-1

#asset-2