Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının təşkilatçılığı ilə Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının (BMK) “Maliyyə institutları üçün iqlim qiymətləndirmə aləti”nə dair (Climate Assessment for Financial Institutions (CAFI)) vebinar təşkil olunub.

Vebinar Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsinin strateji prioritetlərindən biri olan “Dayanıqlı maliyyə sahəsində potensialın formalaşdırılması” istiqamətində maliyyə institutları tərəfindən iqlim risklərinin qiymətləndirilməsi məsələlərini əhatə edib.

Qeyd edək ki, CAFI maliyyə institutlarına öz portfellərində yaşıl investisiyaların payını izləməyə və bu investisiyaların ətraf mühitə təsirini qiymətləndirməyə və təsir hesabatları hazırlamağa imkan verir.

#asset-14

Maliyyə institutlarında gender maliyyəsinin təşviq edilməsi məqsədilə 30 avqust tarixində banklar və bank olmayan kredit təşkilatlarının nümayəndələri ilə onlayn formatda görüş keçirilib.

Beynəlxalq təcrübəli ekspert tərəfindən gender maliyyəsinin əhəmiyyəti və maliyyə institutları tərəfindən bu istiqamətdə yeni məhsulların yaradılmasının vacibliyi diqqətə çatdırılıb.

Görüş çərçivəsində qadınların maliyyə institutlarının müxtəlif sahələrində iştirakının artırılması üzrə siyasətin formalaşdırılması məsələsi müzakirə olunub və ölkəmizin bu istiqamətdəki statistikası nəzərdən keçirilib.

#asset-13

Azərbaycan Mərkəzi Bankı tərəfindən "Banklarda ekoloji risklərin idarə edilməsi təlimatı"nın banklara onlayn təqdimatı keçirilib.

Təqdimat zamanı banklarda iqlim və digər ətraf mühit risklərinin idarəetmə çərçivəsi, daxili siyasət və prosedurlar, risklərin müəyyən edilməsi, qiymətləndirilməsi, tənzimlənməsi və monitorinqi üzrə tövsiyələrin tətbiqi məsələləri müzakirə edilib.

Görüş interaktiv formatda təşkil edilib, bank nümayəndələrinin sualları cavablandırılıb və bu istiqamətdə təkliflər dinlənilib. Müzakirələrin nəticəsində banklarda iqlim risklərinin idarə edilməsi potensialının artırılması, habelə iqlim riskləri üzrə məlumatlara çıxışın təmin edilməsi üzrə növbəti addımlar müəyyən edilib.

Mərkəzi Bank tərəfindən maliyyə sektorunun dayanıqlı maliyyəyə transformasiyasına yönəlmiş Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsinin (2023-2026) icrası tədbirləri davam etdirilir. Bu istiqamətdə həyata keçirilən növbəti təşəbbüslərdən biri iqlim və digər ekoloji risklərin bankların risk idarəetməsi sistemlərinə inteqrasiyası ilə bağlıdır. Bununla əlaqədar, Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankının İdarə Heyətinin 11 iyul 2024-cü il tarixli qərarı ilə “Banklarda ekoloji risklərin idarə edilməsi üzrə təlimat” sənədi təsdiq edilib. Təlimat beynəlxalq standartlara, qabaqcıl beynəlxalq təcrübəyə və yerli bank sektorunun xüsusiyyətlərinə əsaslanaraq hazırlanıb. Təlimatın əsas məqsədi iqlim və digər ekoloji risklərin banklarda risklərin idarə edilməsi sisteminə inteqrasiyasını və həmin risklərə qarşı dayanıqlılığının artırılmasını təmin etməkdir.

Təlimat tövsiyə xarakterli olmaqla Mərkəzi Bankın dayanıqlı maliyyəyə keçid üzrə siyasətinin reallaşdırılmasına xidmət edəcək.

Banklarda ekoloji risklərin idarə edilməsi üzrə təlimat

Dayanıqlı maliyyə üzrə illik hesabat Mərkəzi Bankın maliyyə sektorunun dayanıqlı maliyyə modelinə keçidi üzrə 2023-cü il ərzində gördüyü işləri əhatə edir. Hesabat qabaqcıl beynəlxalq təcrübə rəhbər tutulmaqla dayanıqlı maliyyə sahəsində şəffaflığın təmin edilməsi məqsədilə hazırlanıb.

Bu hesabatla Mərkəzi Bank dayanıqlı maliyyənin tətbiqini maliyyə sektorunun inkişaf prioritetləri sırasına daxil etməsi və “Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsi: 2023-2026” icrası ilə bağlı gördüyü işlər və planlaşdırılan tədbirlər barədə maliyyə bazarları iştirakçılarının, maraqlı tərəflərin və geniş ictimaiyyətin məlumatlandırılmasını hədəfləyir.

İlk dəfə hazırlanan Dayanıqlı Maliyyə Hesabatı dövri olaraq hazırlanaraq ictimaiyyətə açıqlanacaqdır.

Mərkəzi Bank və EY şirkətinin tərəfdaşlığı, ACCA-nın (İmtiyazlı Sertifikatlaşdırılmış Mühasiblər Assosiyasiyası) təşkilatçılığı ilə “Azərbaycanda dayanıqlı maliyyə” mövzusunda tədbir keçirilib. Dövlət və özəl sektorun, səfirlik və beynəlxalq qurumların 100-dən çox nümayəndəsinin iştirak etdiyi tədbirdə Azərbaycanın dayanıqlılıq təşəbbüsləri, hədəfləri və sosial-iqtisadi inkişaf strategiyası ilə bağlı prioritetləri diqqətə çatdırılıb.

Tədbirdə həmçinin Beynəlxalq Dayanıqlılıq Standartları Şurası (ISSB) tərəfindən yeni standartların icmalı və Türkiyənin İctimai Nəzarət, Mühasibat Uçotu və Audit Standartları Təşkilatının dayanıqlılıq standartlarının tətbiqinə dair təcrübəsi nəzərdən keçirilib.

Mərkəzi Bankın Maliyyə sabitliyi departamentinin direktoru Rüstəm Tahirov Mərkəzi Bankın dayanıqlı və yaşıl maliyyə gündəliyinin əsas istiqamətləri barədə məlumat verərək Ekoloji, Sosial və İdarəetmə ilə bağlı risklərin maliyyə institutlarının sabitliyi üçün vacib amil olduğunu qeyd edib. Rüstəm Tahirov dayanıqlı inkişaf məqsədlərinə nail olunmasında institusional potensialın gücləndirilməsi və əməkdaşlığın vacibliyini də vurğulayıb. Bununla yanaşı, Mərkəzi Bank tərəfindən hazırlanmış “Dayanıqlı Maliyyə Prinsipləri” tədbir iştirakçılarının diqqətinə çatdırılıb.

#asset-10#asset-11#asset-12

Maliyyə sektorunun dayanıqlı maliyyəyə transformasiyası AMB-nin əsas strateji hədəflərindən biridir. Bununla əlaqədar, ötən il qəbul edilmiş 2023-2026-cı illəri əhatə edən Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsinin icrası istiqamətində işlər davam etdirilir. Bu istiqamətdə, həyata keçirilən təşəbbüslərdən biri “Dayanıqlı Maliyyə Prinsipləri”nin hazırlanması olmuşdur.

Prinsiplər sənədi Ekoloji, Sosial və İdarəetmə (ESİ) amillərinin maliyyə institutlarında i) biznes strategiyasının formalaşdırılması, (ii) korporativ idarəetmə, (iii) risklərin idarə edilməsi və (iv) məlumatların açıqlanmasına inteqrasiyası məsələlərini əhatə edir. Hər bir istiqamət üzrə dayanıqlı maliyyə prinsipi onun əhəmiyyətini əks etdirən hissədən, tətbiqini təfsilatlı əks etdirən gözləntilərdən və praktiki suallardan ibarət olmaqla formalaşdırılmışdır. Ümumilikdə, Prinsiplər iqlim dəyişmələri və ESİ faktorları üzrə risklərin idarə edilməsi və fürsətlərinin qiymətləndirilməsi və fəaliyyətində müvafiq istiqamətlərdə nəzərə alınması üzrə maliyyə institutlarına (banklar, bank olmayan kredit təşkilatları, investisiya şirkətləri, sığorta şirkətləri) qabaqcıl təcrübənin və nümunəvi bazar praktikasının aşılanmasına yönəlmişdir.

Pinsiplər tövsiyə xarakteri olmaqla AMB-nin dayanıqlı maliyyəyə keçid üzrə siyasətini dəstəkləyir.

Mərkəzi Bank dayanıqlı maliyyə missiyası çərçivəsində Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası və Dayanıqlı Bankçılıq və Maliyyə Şəbəkəsi ilə birgə maliyyə bazarları şirkətləri və assosiasiyaları üçün 08 dekabr 2023-cü il tarixində “ESG risklərinin idarə edilməsi” adlı virtual təlim təşkil etmişdir. Təlimdə ESG risklərinin idarə edilməsi ətraf mühit və sosial risklərin idarəetməsi sistemi fokuslu olmuş və bu sistem üzrə məsul əməkdaşların rol və vəzifələri, korporativ idarəetmə aspektləri, habelə tətbiqi çalışmalar edilmişdir. Təlimdə 100-ə yaxın maliyyə sektoru nümayəndələri iştirak etmişdir.

Təlim Yol xəritəsinin birinci strateji prioriteti üzrə “1.4. Maliyyə institutlarının iqlim dəyişmələri və ESİ riskləri sahəsində məlumatlığı və bilik-bacarıqlarının artırılması istiqamətində tədbirlərin təşkil edilməsi” tədbiri çərçivəsində həyata keçirilmişdir.

#asset-8#asset-9

Azərbaycan Banklar Assosiasiyasının təşkilatçılığı və Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası Avropa Dayanıqlı Maliyyə Layihəsinin dəstəyi ilə “Mavi üfüqlər: Azərbaycanda mavi maliyyə alətlərinin tətbiqi imkanları” adlı seminar keçirilmişdir.

Seminarda Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının Cənubi Qafqaz, Avropa üzrə regional meneceri İvana Fernandes Duarte, ekspertləri və Mərkəzi Bankının nümayəndələri iştirak etmişdir.

Mərkəzi Bank nümayəndələri “Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsi: 2023-2026”-ın icrası, mavi maliyyə alətlərinin ölkəmizdə tətbiqi perspektivləri haqqında məlumat təqdim etmiş və seminar iştirakçılarının suallarını cavablandırmışdır.

#asset-3#asset-4#asset-5 #asset-6 #asset-7

Mərkəzi Bankın Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsinin implementasiyası çərçivəsində maliyyə institutları, o cümlədən banklar, sığorta şirkətləri və investisiya şirkətləri üzrə “Dayanıqlı Maliyyə üzrə Sorğu” həyata keçirilmişdir.

Sorğunun məqsədi maliyyə institutlarının dayanıqlı maliyyə və ESİ (ekoloji, sosial və idarəetmə) prinsipləri üzrə məlumatlığının ölçülməsi, bu istiqamətdə aparılan, habelə aparılması planlaşdırılan tədbirlərin öyrənilməsi və ilkin indikativ məlumatların toplanması olmuşdur.

Sorğu nəticələrinə əsasən maliyyə institutları ESİ risklərinin təsirlərinin qısa müddətli dövrdə aşağı olacağını, orta və uzunmüddətli dövrdə təsirlərin orta və yüksək riskli zonaya tədrici miqrasiya edəcəyini gözləyir. Eyni zamanda, sorğu nəticələri maliyyə institutlarında ESİ risklərinin onların fəaliyyətinə təsirinin qiymətləndirilməsinə, habelə dayanıqlı maliyyə prinsiplərinə müvafiq layihələrin həyata keçirilməsinə başlandığını göstərir. Belə tədbirlərə günəş panellərinin qurulması və hibrid avtomobillərin əldə edilməsinin kreditləşdirilməsi və bütövlükdə, ESİ prinsiplərinin kredit qərarlarının qəbul edilməsi prosesində nəzərə alınması aid edilə bilər.

Maliyyə institutlarının dayanıqlı maliyyəyə keçid və ESİ prinsiplərinin tətbiqi üzrə başlıca gözləntiləri maarifləndirmə və məlumatlandırma tədbirlərinin davam etdirilməsi, hüquqi-normativ və tənzimləmə çərçivəsinin hazırlanması, hesabatlığın formalaşdırılması və əlverişli tənzimləyici çərçivənin tətbiq edilməsi istiqamətində olmuşdur.

Qeyd edək ki, dayanıqlı maliyyə üzrə sorğu mütəmadi olaraq aparılacaqdır. 

Sorğu nəticələri üzrə hesabatla aşağıdakı linkdə tanış olmaq olar:

Hesabat

Mərkəzi Bank AmCham Bankçılıq, Maliyyə və Sığorta və Dayanıqlı İnkişaf və Korporativ Təsir Komitələrinin birgə iclasında Dayanıqlı Maliyyə Yol Xəritəsi təqdimat;la çıxış edib. Təqdimat Mərkəzi Bankın dayanıqlı maliyyə gündəliyini, Dayanıqlı Maliyyə Yol Xəritəsi üzrə Tədbirlər Planını və hazırda davam edən təşəbbüsləri əhatə etmişdir. İclasda özəl sektordan 60-a yaxın nümayəndə iştirak etmişdir.

Mərkəzi Bankın dayanıqlı maliyyənin implementasiyası strategiyası çərçivəsində İdarə Heyətinin 28 avqust 2023-cü il tarixli 41/1 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Banklarda korporativ idarəetmə Standartları”na ekoloji, sosial və idarəetmə (ESİ) amilləri biines strategiyasının formalaşdırılması və risklərin idarəedilməsi inteqrasiya edilmişdir.
Beləliklə, Bank uzunmüddətli dövr üzrə dayanıqlığını təmin etmək məqsədilə strategiyasında fəaliyyətinə əhəmiyyətli təsiri olan və ya ola biləcək ESİ amillərini nəzərə alır. Habelə, bank risklərin qiymətləndirilməsi prosesində ESİ amillərini ehtiva edən maliyyə və qeyri-maliyyə riskləri də nəzərə alınmalıdır.
Qeyd etmək lazımdır ki, bu istiqamətdə daha detallı və əhatəli təlimat xarakterli sənədlər yaxın zamanda maliyyə institutlarına təqdim ediləcəkdir.

“Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsi: 2023-2026” implementasiyası çərçivəsində cari ilin iyun-iyul aylarında “Dayanıqlı Maliyyə üzrə Sorğu” həyata keçirilmişdir.
Sorğunun məqsədi maliyyə institutlarının (bankların, sığorta şirkətlərinin və investisiya şirkətlərinin) dayanıqlı maliyyə və ESİ prinsipləri üzrə məlumatlığının ölçülməsi, bu istiqamətdə aparılan, habelə aparılması planlaşdırılan tədbirlərin öyrənilməsi və ilkin indikativ məlumatların toplanması olmuşdur. Sorğu mütəmadi xarakter daşıyacaqdır və maliyyə bazarlarının şərtlərinə uyğun şəkildə müvafiq təkmilləşdirmələr aparılacaqdır.
Sorğu nəticələri təhlil edildikdən sonra Mərkəzi Bankın internet səhifəsində yayımlanacaqdır.

Mərkəzi Bankın dayanıqlı maliyyə missiyası çərçivəsində Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası və Dayanıqlı Bankçılıq və Maliyyə Şəbəkəsi ilə birgə maliyyə bazarları şirkətləri və assosiasiyaları üçün 07 iyun 20239-cü il tarixində “Dayanıqlı maliyyənin əsasları” adlı virtual təlim/vebinar təşkil etmişdir. Vebinarda 100-ə yaxın maliyyə sektoru nümayəndələri iştirak etmişdir.
Vebinarda “Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsi: 2023-2026” təqdim edilmiş, dayanıqlı maliyyənin əsas konsepsiyaları, dayanıqlı maliyyə üzrə fürsətlər, ESİ (ekoloji, sosial və idarəetmə) prinsiplərinin dayanıqlı maliyyə üçün əhəmiyyəti
Tədbir “Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsi: 2023-2026”-in birinci strateji priorioriteti (Dayanıqlı maliyyə sahəsində sahəsində potensialın formalaşdırılması) çərçivəsində həyata keçirilmişdir.

#asset-1

#asset-2

Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı İdarə Heyətinin 15 fevral 2023-cü il tarixli qərarı ilə maliyyə sektorunun dayanıqlı maliyyəyə transformasiyası məqsədilə 2023-2026-cı illəri əhatə edən Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsi təsdiq edilmişdir.
Yol xəritəsinin məqsədi maliyyə institutlarının iqlim dəyişmələri və digər ESİ (ekoloji, sosial və idarəetmə) amillərindən yaranan riskərə qarşı dayanıqlığının təmin edilməsi, habelə dayanıqlı iqtisadiyyata keçidlə bağlı yaranan fürsətlərin reallallaşdırılmasıdır. Yol xəritəsi qabaqcıl beynəlxalq təcrübə nəzərə alınaraq hazırlanmış və iqlim dəyişmələri və ESİ meyarlarının maliyyə sektorunun tənzimlənməsi və nəzarəti çərçivəsinə, o cümlədən maliyyə institutlarının (bank, sığorta və kapital bazarı iştirakçıları) strateji qərarvermə və risklərin idarəedilməsi proseslərinə inteqrasiyası, bu sahədə müvafiq bazar standartlarının və dayanıqlı maliyyə alətləri üçün ekosistemin formalaşdırılması üzrə tədbirləri əhatə edir.
Ümumilikdə, Yol xəritəsinin reallaşdırılması ölkədə sağlam, dayanıqlı və effektiv maliyyə sektorunun formalaşdırılmasına xidmət edəcəkdir.